Para harcamadan PC'nizi hızlandırın.
PC'niz miyadını doldurmadan önce onu hayata döndürmek için yapabileceğiniz bir kaç şey daha var...

1 PC'nizi hızlandırmanın 13 yolu
2 Kayıt defteri ve eski programlar
3 Casus yazılımlar ve disk hataları
4 Geçici dosyalar ve kullanılmayan kısayollar
5 Outlook temizliği, yeniden kurulum ve anti-virüs
6 Gereksiz servisler, güncelleme ve ağ bağlantıları
7 Sonuç

Bir kuruş bile ödemeden PC'nizi hızlandırmanın 13 yolu

Diyelim ki sabah kalktınız ve kapıdan çıkmadan önce ne var ne yok bir kontrol etmek istediniz. Bilgisayarınızı açtınız ve bekliyorsunuz ve bekliyorsunuz En sonunda pes edip kendinize bir tost ve kahve hazırlayıp günün gazetesini kaptınız ve bulmacalara şöyle bir göz attınız. Nihai olarak dönüşünüzde bir de baktınız ki PC'niz o hantal açılışını daha yeni tamamlamış. Tanıdık geldi dimi? Eğer yeni bir PC'ye bütçenizde yer yoksa PC'nizi tamamen yenilemeden önce yapabileceğiniz birkaç şey daha var. Bu yazıda PC'nize ekstra bir hız vermek için gerekli püf noktaları sizinle paylaşacağız.

1. Disk Birleştirme: Eğer bilgisayarınız yavaş çalışıyorsa bunu sebebi dosyalarınızın sabit disk üzerine bölük pörçük şekilde dağılmış olması olabilir. PC'nize bir dosya kaydettiğinizde bu dosya müsait olan ilk boş yere kaydedilir. Eğer bu boş yere dosya tamamen sığmazsa bir sonraki boş bölgeye dosya dağıtılır ve bu süreç böylece devam eder. Dosyalarınız bu şekilde dağıldığında bilgisayar, bu dosyaları çağırdığınızda her seferinde bu parçaları teker teker bulup bir araya getirmek zorunda kalır. Bu süreç sisteminizi yavaşlatır. Şükür ki bunu düzeltmenin kolay bir yolu var. Sadece şu aşamaları uygulayın: Bir PC'yi göz önünde bulundurursak; başlat menüsüne oradan programlara girin. Programların altından Donatılar ve oradan da Sistem Araçlarına girin. Burada Disk Birleştiricisi programının ikonunu görüyor olmalısınız. Programa tıklayın ve disk birleştirme işlemi başlasın. Yalnız bilmiş olunki bu işlem genellikle uzun sürer bu yüzden birleştirme işlemini yatmadan önce veya işe gitmeden önce ayarlayıp yapılmasını sağlayabilirsiniz.

2. Kayıt defterini temizleyin: Herkes PC'nizin kayıt defterini temizlemenin performansı arttırmaya yardımcı olduğuna katılmaz ama sisteminizin yavaşlığından bıktıysanız bunu denemenin pek bir zararı olmaz. Kayıt defterinizle herhangi bir işlem yapmadan önce kesinlikle onu yedeklemeyi unutmayın. Çünkü sisteminizin çalışmasını sağlayan birçok ayar orada kayıtlı tutulur ve bunların değiştirilmesi istenmeyen sonuçlar doğurabilir. Kayıt defterinde ne işe yaradığını bilmediğiniz şeyleri kesinlikle silmeyin, PC'nizde büyük çapta hasara sebep olabilir. Dikkatli olun ve ücretsiz bir alternatif olan CCleaner programını kullanın. Program sadece kayıt defterinizi temizlemekle kalmıyor burada bahsi geçen birçok sorunu da halledebiliyor.

3. Eski programları kaldırın: Bilgisayarınıza uzun süredir kullanmadığınız programlar mı var? PC'nizde neler yüklü haberiniz var mı? Bu programların sabit diskinizi resmen tıkayıp sisteminizi yavaşlatması mümkün. Başlat menüsüne girin, Denetim Masasını seçin ve oradan Program Ekle/Kaldır'ı seçin. Burada PC'nizde kurulu programların bir listesini görürsünüz. Ayrıca bu programları hangi sıklıkla kullandığız da burada gösterilir. Eğer cevap "hiçbir zaman" ise o programları içiniz rahat bir şekilde silip sabit diskinizde yer açabilirsiniz.

4. Casus yazılım kontrolü: Casus yazılımlar bugünlerde internet kullanan herkes için neredeyse kaçınılmaz bir durum oluşturuyor. Virüs koruma programları her zaman en büyük tehlikeyi yakalar ama elbette arada kaynayıp sisteminize giren bir şeyler olur. İşte bu zararlılar sisteminizi yavaşlatabilir. Eğer bilgisayarınıza casus yazılım bulaştığından şüpheleniyorsanız veya sadece sisteminizin temiz olduğundan emin olmak istiyorsanız ücretsiz olan Ad-Aware yazılımını kullanabilirsiniz.

5. Disk hatalarını düzeltin: Disk birleştirme diskinizdeki en kötü problemleri ortadan kaldırırken sisteminiz, diskinizin başka yerlerindeki hatalardan dolayı yavaşlayabilir. Bilgisayarınızdan dosya silerken ve bilgisayarınıza dosya kopyalarken bozuk sektörler oluşabilir. Bu sektörler dosyalara ulaşmayı veya kaydetmeyi zorlaştırabilir ve bilgisayarınızı yavaşlatabilir. Bu problemleri başka bir Windows aracı ile tespit edebilirsiniz. Başlat menüsüne girin ve bilgisayarıma tıklayın. Bilgisayarım açıldığında hatalara karşı tarama yapılmasını istediğiniz diski seçin. Sağ tuş menüsünden Özelliklere gelin. Burada yeni bir pencere açılacaktır. Oradan Araçları seçin."Disk sistemi hatlarını otomatik olarak düzelt" kutucuğunu işaretleyin. Bunu yaptığınızda size birde bozuk sektörleri düzeltme seçeneği sunulacaktır ki buna "evet" demeyi isteyeceksiniz. Herhangi bozuk bir sektörü düzeltmek sisteminize gözle görülür bir hız artışı sağlar.

4. Casus yazılım kontrolü: Casus yazılımlar bugünlerde internet kullanan herkes için neredeyse kaçınılmaz bir durum oluşturuyor. Virüs koruma programları her zaman en büyük tehlikeyi yakalar ama elbette arada kaynayıp sisteminize giren bir şeyler olur. İşte bu zararlılar sisteminizi yavaşlatabilir. Eğer bilgisayarınıza casus yazılım bulaştığından şüpheleniyorsanız veya sadece sisteminizin temiz olduğundan emin olmak istiyorsanız ücretsiz olan Ad-Aware yazılımını kullanabilirsiniz.

5. Disk hatalarını düzeltin: Disk birleştirme diskinizdeki en kötü problemleri ortadan kaldırırken sisteminiz, diskinizin başka yerlerindeki hatalardan dolayı yavaşlayabilir. Bilgisayarınızdan dosya silerken ve bilgisayarınıza dosya kopyalarken bozuk sektörler oluşabilir. Bu sektörler dosyalara ulaşmayı veya kaydetmeyi zorlaştırabilir ve bilgisayarınızı yavaşlatabilir. Bu problemleri başka bir Windows aracı ile tespit edebilirsiniz. Başlat menüsüne girin ve bilgisayarıma tıklayın. Bilgisayarım açıldığında hatalara karşı tarama yapılmasını istediğiniz diski seçin. Sağ tuş menüsünden Özelliklere gelin. Burada yeni bir pencere açılacaktır. Oradan Araçları seçin."Disk sistemi hatlarını otomatik olarak düzelt" kutucuğunu işaretleyin. Bunu yaptığınızda size birde bozuk sektörleri düzeltme seçeneği sunulacaktır ki buna "evet" demeyi isteyeceksiniz. Herhangi bozuk bir sektörü düzeltmek sisteminize gözle görülür bir hız artışı sağlar.

8. Gelen Kutunuzu boşaltın: Eğer Outlook veya Outlook Express kullanıcısı iseniz etrafta dolaşan eski maillerinizin miktarını kontrol etmek istersiniz. Bunlar belleğinizi doldurup bilgisayarınızın olduğundan daha yavaş çalışmasına sebep olabilir. Eğer hala spam klasörünü kontrol etmediyseniz PC'nizi tamamen boş yere tıkamış olursunuz. Eski mailleriniz arasında şöyle bir tur atıp artık ihtiyacınız olmayanları seçin ve kurtulun.

9. Windows'u yeniden yükleyin: Eğer bilgisayar düzeltmelerinden bıktıysanız veya kaybedecek zamanınız yok ise temiz bir Windows kurulumu sisteminize hız getirmek için farklı bir yol olabilir. İşe başlamadan önce önemli olan tüm bilgilerinizi yedekleyin aksi takdirede dosyalarınızı kaybedebilirsiniz. Sonrasında temiz bir sayfa açmak için sabit diskinize format atın, programlarınızı yeniden kurun ve yedeklerinizden dosyalarınızı masaüstünüze geri yükleyin. Böylece senelerdir sisteminizi yavaşlatmış olan gereksiz dosyalardan kurtulmuş olursunuz. Esas yeniden yükleme işlemi eğer bilgisayarınızla gelmiş bir kurtarma diski varsa çok daha kolay olabilir; ama hazırlıklı olun tüm programlarınızı yeniden yüklemek uzun sürebilir.

10. Virüslere karşı kontrol edin: Bilgisayarınıza nelerin sızdığı konusunda asla tamamen emin olamazsınız, bu yüzden anti-virüs programınızın en son güncelleştirmelere sahip olduğunu kontrol edin ve bilgisayarınızı tamamıyla taratın. Anti-virüs programları genellikle kendilerini yasal Windows programları olarak gösterirler ve sizin bile farkında olmadığınız yerlerde saklanabilirler. Eğer hala bir anti-virüs programınız yoksa (kendinizden utanın!) ücretsiz bir alternatif olan Avast! programını kullanabilirsiniz.

11. Gereksiz servisleri durdurun: Yeni bir program yüklediğinizde bu program kendini genellikle Windows açılışında otomatik olarak yüklenen programlar arasına atar. Tüm bu gereksiz programlar bilgisayarınızı yavaşlatabilir. Bu programları başlat menüsündeki Çalıştır komutuna basarak devre dışı bırakabilirsiniz. Çalıştır kutucuğuna "msconfig" yazın. Çıkan pencerede "Başlangıç" sekmesine geçin. Burada açılışınızı yavaşlatan tüm programları görebilirsiniz. Tamamen gereksiz gözüken her programdan kurtulun ama Windows bileşenlerini devre dışı bırakmaktan kaçının.

12. Güncelleştirmeleri yükleyin: Bilgisayarınızdaki işletim sisteminizi ve sürücülerinizi güncel tutmak genel sistem performansı için çok önemlidir. Güncelleştirmeler bilgisayarınızı daha güvenli ve tutarlı çalışmasını sağlar ve dolaylı olarak performansı etkiler. Birçok Windows güncelleştirmesi internetten indirip kurulabilir ama bu iş için Microsoft Update'i veya otomatik güncelleştirmeleri kullanabilirsiniz. Microsoft Update sitesi sadece Internet Explorer üzerinden erişilebilir.

13. Eski ağ bağlantılarını silin: Bilgisayarınızı yavaşlatabilecek bir diğer unsur ise eski ağ bağlantılarıdır. Bilgisayarınız artık kullanılmayan eski sürücüleri ve portları aramak için zaman kaybedecektir. Bu bağlantıları Denetim Masasından Ağ Bağlantılarına girip silebilirsiniz. Bilgisayarınızın tanıdığı ağların listesini görebilir ve artık kullanmadıklarınızı silebilirsiniz.

Teknoloji hayatınızı kolaylaştırma için var olmalı, daha çok sinir bozucu hale getirmek için değil. Umarız bu püf noktalar bilgisayarınızın işe başlamasını birkaç dakika olsun hızlandırır veya bir programı açma süresini (veya birkaç programı) bir nebze olsun düşürür. Ama tüm bu püf noktaları uygulamanıza rağmen bilgisayarınız hala hızlanmamakta direniyorsa onu artık PC cennetine yollamanın vakti gelmiş demektir. Ama sakın bu püf noktaları denemeden pes etmeyin. Yeni bir PC almanın aksine tüm bu püf noktaları ücretsizdir, dolayısıyla denemek ile hiçbir şey kaybetmezsiniz.

Halil Mollaoğlu
CHIP Online